వంద అనాలా? నూరు అనాలా?

ఫిబ్రవరి 2009

ఈమధ్య అంకెల మీద మూడు బ్లాగులు రాసేను. ఆ సందర్భంలో చిన్న అనుమానం పుట్టి కుమ్మరి పురుగులా గొలకటం మొదలు పెట్టింది. తొంభయ్ తొమ్మిది తరువాత వచ్చే సంఖ్యని "వంద" అనాలా? నూరు అనాలా? లేక "వంద" అని కొన్ని సందర్భాలలోనూ, "నూరు" అని కొన్ని సందర్భాలలోనూ అనాలా?

మన సాహిత్యంలోనూ, సంప్రదాయాలలోనూ "నూరు" ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. "నూటపదహారులు", "నూటికీ కోటికీ", "నెలఒక్కంటికి నూటికి వడ్డీ", మొదలైన వాడుకలు దీనికి ఉదాహరణలు. లెక్కపెడుతూన్నప్పుడు "తొంభయ్ తొమ్మిది" తరువాత వచ్చేది "నూరు" - ఎందుకంటే నూరు తరువాత "వందొకటి, వందరెండు అని ఎవ్వరూ అనగా నేను వినలేదు. నూటఒకటి, నూటరెండు, ... నూట తొంభయ్ తొమ్మిది, అనే అంటాం. అటుపైన "రెండు నూర్లు" అనం, "రెండు వందలు" అంటాం. అటుపైన ఎంత పెద్ద సంఖ్య చెప్పవలసి వచ్చినా ఆ పదబంధంలో "వంద" వస్తుంది కాని "నూరు" రాదు: "పదహేరు వేల నాలుగు వందల పన్నెండు", పదహేరు వేల నూట పన్నెండు" ని పోల్చి చూడండి.

ఎందుకు ఈ నియమం వచ్చిందో తెలియదు. ఇది విచారించేలోగా ఈ "వంద" ఎక్కడనుండి వచ్చిందో చూద్దాం. నూరు-వంద పర్యాయ పదాలు అయినప్పటికీ "నూరు" పక్కా తెలుగు మాట, వంద సంస్కృతంలోచి దిగుమతి అయి, రూపాంతరం చెందిన మాట.

సంస్కృతంలో "బృంద" కి పర్యాయ పదమైన "వృంద" తెలుగులోకి వచ్చి "వంద" అయింది.
"బృంద" అంటే "మూక", లేదా, "ఒకటికి మించి ఎన్నో" అని అర్ధం. బృందగానం అన్న మాట ఈ బృంద లోంచే వచ్చింది. కనుక ఒక విధంగా చూస్తే, "వంద" అంటే "చాలా" అని అర్ధం.

మన తెలుగు వాళ్ళకి తెలుగు తప్పించి మరే భాషా పదమైనా ఇష్టమే కనుక, ఈ వెనకొచ్చిన "వంద" ముందొచ్చిన "నూరు" మీద తురుఫు ముక్కలా పని చేస్తోంది.

"మీరు మరీనండీ. శోద్యం కాకపోతేను. ఏదీ "పందొమ్మిదివందల నలభై ఏడు" ని "వంద" లేకుండా అనండి చూద్దాం" అని సవాలు చేసేడు మావాడొకడు. దీన్ని రాయలసీమలో "వెయ్యిన్నీ తొమ్మన్నూట నలభై ఏడు" అంటారు ట. సాగరాంధ్రుల చెవికి ఇది కొంచెం funny గానే అనిపిస్తుంది. కాని సాగరాంధ్రుల చెవికి తెలుగే funnyగా వినిపిస్తోందీ రోజుల్లో.

ఇంతకీ మనకి రెండు మాటలు ఉన్నాయి కనుక "వంద" ని ఏ సందర్భంలో వాడటమో, "నూరు" ని ఏ సందర్భంలో వాడటమో నిర్ణయించుకుంటే బాగుంటుందేమో. ఎవ్వరైనా సలహాలు ఉంటే పారెయ్యండి.